چرا در سال ۱۴۰۴ هیچ پیمانکار حرفهای نفت و گاز
بدون خرید لوله با LC برای پروژههای نفت و گاز کار نمیکند؟
وقتی ارزش یک محموله لوله برای فاز ۱۴ پارس جنوبی یا خط لوله گوره–جاسک به راحتی از ۳ تا ۴۰ میلیون دلار عبور میکند، هیچ کارفرما یا پیمانکاری حاضر نیست حتی یک درصد ریسک مالی بپذیرد. پرداخت نقدی عملاً حذف شده؛ چک و سفته در این حجم معنایی ندارد و روش CAD یا TT پیشپرداخت به دلیل تحریمهای بانکی تقریباً غیرممکن است. تنها روشی که هم کارفرما را از دریافت کالا مطمئن میکند و هم پیمانکار را از دریافت وجه، خرید لوله با LC برای پروژههای نفت و گاز است.
تجربه سه سال اخیر نشان میدهد شرکتهایی که هنوز با روشهای قدیمی کار میکنند، در مناقصات بزرگ حتی به مرحله فنی هم نمیرسند. کارفرمایان دولتی، شرکت ملی نفت، شرکت نفت مناطق مرکزی و حتی پروژههای عراق و عمان در متن مناقصه بهصراحت مینویسند: «پرداخت صرفاً از طریق اعتبار اسنادی غیرقابل برگشت». این یعنی اگر شما امروز LC بلد نباشید، فردا از ۹۰ درصد پروژههای چند صد میلیارد تومانی حذف میشوید.
یک نکته مهم دیگر بحث نقدینگی است. یک پیمانکار متوسط برای تأمین ۱۰ هزار تن لوله API 5L گرید X65 نیاز به حداقل ۳۵۰ تا ۵۵۰ میلیارد تومان نقدینگی دارد. کدام شرکت میتواند این مبلغ را نقد یا حتی با تسهیلات بانکی تأمین کند؟ السی این مشکل را کاملاً حل میکند؛ شما فقط ۵ تا ۲۰ درصد پیشپرداخت (با Red Clause) میدهید، بقیه پول از اعتبار بانک تأمین میشود و کارخانه با خیال راحت تولید را شروع میکند.
از طرف دیگر، کارفرما هم خیالش راحت است؛ تا زمانی که لوله دقیقاً مطابق استاندارد (API 5L PSL2، NACE MR0175، تست هیدرواستاتیک ۱۰۰٪ و …) تولید و اسناد آن ارائه نشود، حتی یک ریال از پول خارج نمیشود. این تعادل کامل بین منافع پیمانکار و کارفرما باعث شده خرید لوله با LC برای پروژههای نفت و گاز به استاندارد طلایی صنعت تبدیل شود.
در نهایت، شرکتهایی که زودتر این روش را حرفهای اجرا کردند (مثل تأمینکنندگان فاز ۱۴، ۲۲-۲۴ و پروژههای عسلویه)، نهتنها حجم قراردادهایشان ۳ تا ۵ برابر شد، بلکه به دلیل امکان فورفیتینگ و دریافت سریع وجه، سود خالصشان هم ۱۲ تا ۲۲ درصد بالاتر از روش نقدی رفت. این اعداد دیگر نظر شخصی نیست؛ آمار واقعی معاملات سال ۱۴۰۲ و ۱۴۰۳ است.
نتیجه ساده است:
در سال ۱۴۰۴، اگر هنوز بدون LC کار میکنید، در حال از دست دادن بزرگترین پروژههای نفت و گاز ایران و منطقه هستید.
زمان آن رسیده که خرید لوله با LC برای پروژههای نفت و گاز را بهعنوان تنها روش تأمین حرفهای خود بپذیرید.
جدول جامع خرید لوله با LC برای پروژههای نفت و گاز
مقایسه انواع لوله + مدارک + لینکهای کاربردی (۱۴۰۴)
| نوع لوله | استاندارد اصلی | گرید رایج | تستهای الزامی در LC | مدارک کلیدی LC | لینک مطالعه کامل |
|---|---|---|---|---|---|
| لوله بدون درز (مانیسمان) | API 5L PSL2 | X52 – X70 | Hydro 100%, UT, RT, PMI, HIC, SSCC | MTC اصلی + COI + Packing List + Insurance 110% | مانیسمان → |
| لوله اسپیرال (HSAW) | API 5L PSL1/PSL2 | X52 – X65 | Hydro 100%, UT جوش, RT, DWTT | COI توسط SGS/BV + Weight Cert + Bundle List | اسپیرال → |
| لوله درزجوش (ERW/LSAW) | API 5L PSL2 | X52 – X70 | Hydro 100%, NDT کامل جوش, Charpy Test | MTC اصلی + Third Party Inspection + Insurance | درزجوش → |
| لوله مبلی | EN 10219 / ASTM A500 | S235 – S355 | تست کشش و خمش | COI + Packing List + Invoice | مبلی → |
| لوله داربستی | EN 10219 / BS 1139 | S235 | تست جوش و وزن | گواهی وزن + Packing List | داربستی → |
| لوله تست آب و گاز | API 5L Gr.B / DIN 2440 | Gr.B | تست فشار و رزوه | گواهی تست فشار + Invoice | تست آب و گاز → |
این جدول را ذخیره کنید —
تمام اطلاعات فنی و لینکهای کاربردی برای خرید لوله با LC برای پروژههای نفت و گاز در یک نگاه
۱۰ اشتباه مرگبار قبل از خرید لوله با LC برای پروژههای نفت و گاز
که میلیاردها تومان ضرر به بار آورده است
اشتباه شماره ۱ – عدم درج تستهای الزامی در متن LC
در یکی از فازهای پارس جنوبی، پیمانکار تست HIC و SSCC را در LC ذکر نکرد. کارخانه چینی لوله X65 را بدون این تستها تولید کرد.
نتیجه: رد کامل محموله ۱۲۰۰۰ تنی توسط بازرس کارفرما، جریمه روزانه ۰.۸٪، تأخیر ۵ ماهه و ضرر مستقیم بیش از ۹۰ میلیارد تومان.
اشتباه شماره ۲ – انتخاب گرید اشتباه به دلیل ترجمه نادرست
در پروژه خط لوله غرب کشور، خریدار در LC به جای «X65 PSL2» فقط «X65» نوشت. کارخانه لوله PSL1 تولید کرد.
نتیجه: اختلاف ۱۸٪ در مقاومت کششی → رد کل ۸۵۰۰ تن → بازتولید با هزینه اضافی ۱۱۰ میلیارد تومان.
اشتباه شماره ۳ – عدم تعیین Tolerance وزن و طول
در پروژه انتقال گاز ایران–ترکمنستان، اختلاف وزن ۷٪ بین تئوری و واقعی به دلیل نبود بند Tolerance ایجاد شد.
نتیجه: بانک خارجی اسناد را Discrepancy اعلام کرد → بلوکه شدن ۴.۲ میلیون دلار به مدت ۴۲ روز → جریمه ۶۸ میلیارد تومانی.
اشتباه شماره ۴ – فراموش کردن Latest Shipment Date دقیق
پیمانکار در یک پروژه فراساحلی فقط «۹۰ روز پس از گشایش» نوشت. تأخیر کشتی باعث شد تاریخ حمل ۳ روز پس از مهلت باشد.
نتیجه: انقضای LC → پرداخت نقدی اضطراری با نرخ دلار آزاد → ضرر ۱۴۴ میلیارد تومانی.
اشتباه شماره ۵ – قبول کردن COI توسط شرکت بازرسی ناشناخته
خریدار در LC قبول کرد کارخانه خودش بازرسی کند. کارفرما فقط SGS و BV را قبول داشت.
نتیجه: رد کامل ۶۲۰۰ تن → بازتولید + بازرسی جدید → تأخیر ۷ ماهه و ۱۶۰ میلیارد تومان ضرر.
اشتباه شماره ۶ – عدم ذکر Red Clause برای پیشپرداخت
کارخانه به دلیل نبود پیشپرداخت، تولید را شروع نکرد.
نتیجه: تأخیر ۴ ماهه در تحویل → جریمه ۱.۲٪ روزانه → ضرر ۲۱۰ میلیارد تومانی.
اشتباه شماره ۷ – نوشتن Incoterms اشتباه (CFR به جای CIF)
مسئولیت بیمه حمل به عهده خریدار افتاد → هزینه بیمه ۱۱۰٪ به عهده پیمانکار → ۴۸ میلیارد تومان هزینه غیرمنتظره.
اشتباه شماره ۸ – عدم درج بند Third Party Inspection
کارفرما فقط بازرسی شخص ثالث قبول کرد، اما در LC ذکر نشده بود.
نتیجه: توقیف محموله در گمرک → بازتولید + بازرسی جدید → ۱۹۰ میلیارد تومان ضرر.
اشتباه شماره ۹ – اعتماد به بانک ضعیف برای تأیید
بانک تأییدکننده کوچک اماراتی زیر فشار سیاسی از پرداخت خودداری کرد.
نتیجه: بلوکه شدن ۶.۸ میلیون دلار به مدت ۶۲ روز → جریمه ۳۲۰ میلیارد تومانی.
اشتباه شماره ۱۰ – شروع سفارش بدون چکلیست حرفهای LC
بزرگترین اشتباه: فکر کردن «همه چیز درست میشود».
در ۹۸٪ پروژههای شکستخورده، پیمانکار حتی یک مشاور LC هم نداشت.
نتیجه: ضررهای چند صد میلیاردی که میشد با یک چکلیست ساده از آن جلوگیری کرد.
منابع بینالمللی معتبر برای خرید لوله با LC برای پروژههای نفت و گاز
این لینکها هر روز توسط پیمانکاران و بازرسان پروژههای پارس جنوبی، عسلویه و خطوط صادراتی استفاده میشوند.
API 5L Specification – آخرین نسخه (۴۶th Edition 2023)
استاندارد مادر تمام لولههای خطوط انتقال نفت و گاز در جهان — شامل PSL1، PSL2، تستها، گریدها و الزامات NACE.
NACE MR0175 / ISO 15156 – مقاومت در محیط ترش (H2S)
الزامی برای تمام پروژههای پارس جنوبی، آزادگان، یادآوران و هر جایی که گاز ترش وجود دارد.
ASME B31.4 & B31.8 – طراحی خطوط لوله
استاندارد طراحی خطوط انتقال مایعات (B31.4) و گاز (B31.8) — مرجع کارفرمایان ایرانی و عراقی.
DNV-OS-F101 – خطوط فراساحلی (Offshore)
استاندارد نروژی برای تمام لولههای فراساحلی پارس جنوبی و پروژههای قطر و امارات.
Incoterms® 2020 – قوانین حمل
برای انتخاب صحیح CIF، CFR، FOB در پروژههای نفت و گاز.
SGS & Bureau Veritas – بازرسی
تنها شرکتهای مورد قبول کارفرمایان ایرانی و عراقی برای Third Party Inspection.
این منابع + تجربه ۱۲ ساله ما = تضمین موفقیت شما در خرید لوله با LC برای پروژههای نفت و گاز
سوالات متداول پیمانکاران نفت و گاز
درباره خرید لوله با LC برای پروژههای نفت و گاز در سال ۱۴۰۴
۱. آیا برای پروژههای داخلی (مثل پالایشگاه تهران) هم LC اجباری است؟
بله! از سال ۱۴۰۲ کارفرمایان دولتی (شرکت ملی نفت، پتروشیمی، پالایش و پخش) در تمام مناقصات بالای ۵۰۰ میلیارد تومان پرداخت را فقط از طریق LC ریالی یا ارزی انجام میدهند.
حتی در پروژههای داخلی مثل خط لوله تبریز–ارومیه یا پالایشگاه ستاره خلیج فارس، السی استاندارد شده است.
۲. چطور در LC پروژههای پارس جنوبی تست HIC و SSCC را حتماً الزامی کنیم؟
در فیلد ۴۶A یا ۴۷A حتماً بنویسید:
“Full compliance with NACE MR0175/ISO 15156 – HIC & SSCC testing as per NACE TM0284 & TM0177 required with test report”
اگر این جمله نباشد، کارخانه چینی یا هندی بدون تست تولید میکند و کارفرما کل محموله را رد میکند.
۳. آیا میتوان LC را برای خرید از چندین کارخانه تقسیم کرد؟
بله — با Partial Shipment Allowed و Multiple Suppliers.
در ۷۰٪ پروژههای پارس جنوبی و عسلویه، لوله مانیسمان از اهواز، اسپیرال از سدید و درزجوش از کاوه تأمین میشود و همه در یک LC واحد انجام میشود.
۴. برای پروژههای فوری (تحویل ۴۵ روزه) چه نوع LC بهتر است؟
LC At Sight + Red Clause ۳۰٪ + تولیدکننده داخلی (اهواز، کاوه، سدید).
در سال ۱۴۰۳ یک پیمانکار با همین ترکیب ۶۵۰۰ تن X65 را در ۴۲ روز تحویل فاز ۱۴ داد و ۴.۸٪ بونوس گرفت.
۵. آیا میتوان هزینه LC را از کارفرما گرفت؟
بله! در اکثر مناقصات شرکت ملی نفت، کارفرما تمام هزینههای LC (گشایش، تأیید، تمدید) را بهعنوان Cost of Finance در قیمت پایه قبول میکند.
فقط باید در پیشنهاد مالی جداگانه ذکر کنید.
۶. اگر کارفرما LC را تمدید نکند چه میشود؟
کارخانه تولید را متوقف میکند → تأخیر پروژه → جریمه روزانه ۰.۵-۱٪ ارزش قرارداد.
راهحل: در قرارداد اصلی بند “Auto Extension Clause” بگذارید تا LC بهصورت خودکار تا تحویل نهایی تمدید شود.
۷. برای پروژههای محرمانه (مثل توسعه میدان مشترک) چطور LC باز کنیم؟
از Silent Confirmation یا LC با نام مستعار استفاده کنید.
در چندین پروژه مشترک با قطر و عراق، نام واقعی پیمانکار در LC ذکر نشده و فقط کد پروژه آمده است.
